Stres ve Depresyon Beyninizi Küçültebilir

Yale Üniversitesi'nden bir araştırma ekibinin bulgularını şu adresteki haber makalesinden serbest şekilde çevirerek sizle paylaşıyoruz.

Majör depresyon ve kronik stres, duygusal ve bilişsel

zararları olan bir durum olan beyin hacminde kayba yol açabilir. Yale Üniversitesi'nden araştırmacıların öncülük ettiği bilimsel bir ekip, tek bir genetik değişimin insanlarda beyin bağlantılarının kaybının ve hayvanlar üstünde yapılan deneylerde depresyonun meydana gelmesinin sebebi olduğunu keşfetti. 

12 Ağustos 2012 tarihli Journal Nature Medicine dergisinde yayınlanan bulgular, transkripsiyon faktörü olarak bilinen genetik değişimin beyin hücreleri arasındaki sinaptik bağlantıların oluşması için gerekli bir dizi gen ifadesini baskıladığını ve sonuç olarak prefrontal korteksteki beyin kütlesinin kaybına katkıda bulunduğunu ortaya koydu.

Makalenin yardımcı yazarlarından psikiyatri ve nörobiyoloji profesörü Ronald Duman, "stresin insanlarda beyin sinaps bağlantılarının kaybına yol açtığı şeklindeki fikri test etmek istediklerini" belirterek "duygusal ve bilişsel süreçlere normal şekilde katılan sinir bağlantılarının sadece tek bir transkripsiyon faktörünün aktif hale gelmesiyle altüst olduğunu gösterdiklerini" söyledi. 

Araştırma ekibi, beyin bankasından bağışlanan depresyona maruz kalmış ve kalmamış farklı beyinleri gen aktivasyonun değişik patternlerine bakarak inceledi. Depresyona maruz kalmış kişilerin beyinlerinin beyin fonksiyonu ve yapısı için hayati önemdeki gen ifadelerini daha düşük düzeyde sergiledikleri görüldü. Makalenin ana yazarı araştırmacı Dr. H.J. Kang, söz konusu genlerin en az beşinin GATA1 adı verilen tek bir transkripsiyon faktörü tarafından düzenlenebildiğini keşfetti. Bu transkripsiyon faktörü aktive edildiğinde denek farelerin depresyon benzeri belirtiler sergiledikleri görüldü. Bu durum GATA1'in sadece nöronlar arası bağlantı kaybında değil; aynı zamanda depresyon belirtilerinin ortaya çıkmasında da rol oynadığı şeklinde yorumlanabilir.

Profesör Duman, GATA1'deki genetik çeşitlenmenin bir gün majör depresyon veya strese hassasiyet bakımından daha yüksek risk grubunda olan insanların tespit edilmesinde yardımcı olabileceğini iddia ediyor. 

Duman, "yeni geliştirilecek ilaçlar veya davranışsal terapilerle sinaptik bağlantıları güçlendirerek daha etkili depresyon tedavileri geliştirmeyi umduklarını" söylüyor.